Các Công nghệ lõi cho chuyển đổi số
Trong những ngày trỗi dậy của công nghệ và chuyển đổi số, mặc dù đi đâu cũng nghe mọi người nói những thuật ngữ “IoT”, “Trí tuệ nhân tạo”, “Blockchain” theo các cách khác nhau như:
– “À, bên công ty anh chuyên làm về IoT “
– hay mấy cậu sinh viên kỹ thuật sẽ có lúc nói “Tớ đang làm một con AI…”
– hay mấy bác uống trà trong xóm tôi cũng bàn luận “cái blockchain nó mạnh ghê, giờ tiền bitcoin nó thống trị rồi…Ủa đang giá bao nhiêu rồi? Bữa nó rớt thảm…”
Rồi báo chí, truyền hình đều ca ngợi sức mạnh của các công nghệ này, đến mức mà đứa em học kinh tế của tôi còn tưởng mấy cái này là công nghệ cao, khó hiểu và cũng không định hiểu, cô nói đây là đề bài thì về tìm hiểu, vậy thôi.
Rồi đến Pyroject chúng tôi cũng tuyên bố mình làm được mấy công nghệ này nè, làm IoT giỏi lắm. Mà thực ra, đính chính là chúng tôi chỉ làm 1 phần nhỏ xíu trong cái “IoT” đó thôi, “Kết nối và Thu thập”.
Giờ tôi sẽ làm rõ hơn, tại sao bạn nên biết mấy thuật ngữ kia, trước khi bị sự to lớn của nó đè, kể cả bạn đang là sinh viên, học sinh, bà mẹ bỉm sữa hay chủ doanh nghiệp hay thậm chí là kỹ sư công nghệ.
1. "IoT là kết nối mọi thứ..."
Không, IoT còn hơn cả kết nối. Trước kia dân mình sài internet, thì gọi là Internet of People, mọi người cầm điện thoại, laptop vào mạng, kết nối với nhau, nhắn tin, chat chit, đọc báo, học bài, họp, thích thì gửi mail chỉ đạo công việc luôn!. Tương tự vậy, thay vì con người, mà chuyển thành vật thể (things), để chúng kết nối nhau, thu thập dữ liệu của nhau, học hỏi qua lại và ra quyết định làm gì! (Things-Connect-Collect-Learn-Do)
Ai mà có cái smarthome là dễ thấy nhất, chiều chiều đi làm về cái đèn nó tự mở rồi tối đi ngủ nó tự tắt là hiểu nó đã thu thập (Collect) dữ liệu của bạn, học thói quen của bạn (Learn) và ra quyết định tắt trước cả khi bạn nhớ ra (Do). Đó là ví dụ dễ thấy nhất, còn muốn biết sâu hơn nữa à, chờ bài tiếp nha!
2. Là "nhân" tạo ra Trí tuệ nhân tạo (AI)
Lại một từ đao to búa lớn nữa, nhưng mà nó lớn thật, tại người ta nghiên cứu từ những năm 70 thế kỷ trước rồi!. Thật ra AI được tạo ra để sử dụng máy tính làm những thứ cần con người làm, như là phân loại vật thể với nhau, phân tích hoặc là dự đoán cái gì đó (như là nay ra đường thấy mây nhiều quá nên tôi đoán là sắp mưa rồi, tội Thủ Đức, lại ngập). Nhưng mà nó như một đứa trẻ con đang tập lớn, mình dạy gì nó nghe đó, nên dạy sai nó cũng đi vào con đường tội lỗi theo luôn. Nhưng mà nhìn chung thì mình toàn dạy đúng, nên nó sẽ giúp mình rất nhiều, kể cả đăng hình lên mạng thì nó tag vô mặt bạn luôn. Hay trong nhà máy dùng AI để kiểm tra sản phẩm thì cực nhanh.
3. Tiền ảo Bitcoin
Ý tôi Bitcoin là Blockchain, nhưng Blockchain là Blockchain! Tạm dịch tiếng việt là Công nghệ Chuỗi Khối, là một chuỗi các khối…Tại tôi không có làm ra cai này nên tôi không có quyết định gọi sao cho hay được. Haiz. Đại khái Blockchain là một cuốn sổ cái, hoặc là cơ sở dữ liệu phân bố toàn cầu, mỗi thiết bị giữ 1 bản, và ai cũng biết luôn. Thứ được lưu trữ không phải chỉ là thông tin bình thường, mà bất cứ thứ gì giá trị, tiền, danh phận, phiếu bầu cử,… đều có thể lưu trữ, quản lý 1 cách bảo mật, chẳng cần đến bên thứ 3 xác thực (third-party). Có anh sinh viên kia tôi quen làm ứng dụng Blockchain cho trường học. Giờ thì mỗi bài thi của học sinh nộp vào là độc nhất vô nhị, không có chỉnh sửa, gian lận được nữa, tại vì ai đó sửa 1 bài sau khi làm thì ai trong trường cũng có thể biết hết!
4. Mấy thứ này liên quan gì Chuyển đổi số??
Theo Oracle – một ông siêu siêu lớn về phần mềm, cả 3 công nghệ trên được gọi là các công nghệ chuyện đổi (transformational technology). Riêng từng cái đã có thể tạo ra những tác động lớn đến xã hội, nhưng hợp lại mới đúng là tiềm năng nhất. Lần đầu tiên trong lịch sử loài người cả 3 công nghệ chuyển đổi lại được tạo ra cùng 1 thời kỳ, và chúng liên quan nhau.
“…IoT như hệ thần kinh con người, nó “cảm nhận” mọi thứ với hàng tỷ thiết bị. AI như phần lý luận của bộ não, nó “suy nghĩ” bằng cách phân tích, đưa ra quyết định theo kinh nghiệm. Blockchain như “ký ức”, tạo ra các bản ghi nhớ an toàn, không thể xóa của các giao dịch, trao đổi dữ liệu…”
5. Tóm lại
Chuyển đổi số là một quá trình,và IoT, AI, Blockchain đóng vai trò là các công nghệ lõi để phục vụ sự chuyển đổi, đẩy nhanh hơn, tạo ra các mô hình kinh doanh mới xịn xò hơn!
